Od wielu lat już Tarnów, średniej wielkości miasto na południu Polski, wyróżnia się na mapie nie tylko Europy, ale nawet świata. Właśnie tutaj powstało pierwsze i jedyne muzeum, które posiada stałą ekspozycję o tematyce romskiej. Jest to fenomen na szeroką skalę, zważywszy, że od tamtej pory powstało jeszcze tylko jedno takie miejsce, w czeskim Brnie, założone w latach dziewięćdziesiątych przez elitę romskiej inteligencji.
Muzeum cygańskie, bo tak zwykle nazwa się tę tarnowską placówkę, powstało z inicjatywy Adama Bartosza, etnologa, etnografa, cyganologa, dyrektora Muzeum Okręgowego w Tarnowie. "Roma, Cyganie - historia, kultura" jest nazwą właściwą placówki, odnoszącą się do stałej wystawy zbiorów cyganologicznych Muzeum Etnograficznego, będącego jednym z oddziałów Muzeum Okręgowego w Tarnowie.